Tác giả: Vincent Liu Liang (Asian Insurance Review 3/2020)
Người dịch: Hà Vũ Hiển

Lời dẫn của người dịch (HVH) – Sự bùng phát của dịch Covid-19 là cơ hội để cho thấy toàn ngành bảo hiểm Trung Quốc đã thể hiện vai trò ứng phó tích cực của họ như thế nào.

Trước hết là vai trò của cơ quan quản lý nhà nước khi họ khuyến khích các doanh nghiệp bảo hiểm cắt giảm chi phí, đổi mới sản phẩm, mở rộng phạm vi bảo hiểm, đơn giản hóa các thủ tục và quy trình chi trả và thực hiện các hỗ trợ về tài chính khác để đối phó với Covid-19, đồng thời tăng cường việc quyên góp cho các vùng bị ảnh hưởng.

Hưởng ứng sự chỉ đạo của cơ quan quản lý, ngay từ rất sớm hầu hết các công ty bảo hiểm đã áp dụng các biện pháp để chủ động ứng phó với dịch bệnh. Các biện pháp được đưa ra không chỉ là giải quyết chi trả nhanh gọn các quyền lợi bảo hiểm liên quan đến dịch bệnh mà còn hủy bỏ việc miễn trừ trách nhiệm đối với các bệnh truyền nhiễm cụ thể, đồng thời thiết lập các kênh để nắm bắt thông tin kịp thời về diễn tiến của dịch bệnh để có biện pháp ứng phó thích hợp.

Một điểm sáng là nhiều doanh nghiệp bảo hiểm đã cung cấp các gói sản phẩm miễn phí để đối phó với Covid-19 cho các cán bộ y tế đang ở tuyến đầu chống chọi với căn bệnh này. Một số doanh nghiệp bảo hiểm thậm chí còn bảo hiểm miễn phí cho mọi người khác.

Có được kinh nghiệm từ việc đối phó với dịch SARS trước đây, các doanh nghiệp bảo hiểm cũng đã kịp thời thiết kế các dòng sản phẩm mới chuyên biệt với mức phí thấp, mức bảo hiểm thích đáng để bảo hiểm cho Covid-19 trong thời hạn ngắn, phù hợp với tình thế trước mắt

Ngoài những biện pháp trên, các doanh nghiệp bảo hiểm cũng tham gia rất tích cực vào việc quyên góp hỗ trợ nạn nhân tại các khu vực bị tác động nặng nề của dịch bệnh.

Dù vậy mức độ ảnh hưởng về tài chính đối với ngành bảo hiểm Trung Quốc vẫn nằm trong phạm vi có thể kiểm soát được, chủ yếu do tỉ lệ thâm nhập của ngành bảo hiểm còn thấp. Nhưng một trong những hiệu ứng tích cực nhất cho ngành bảo hiểm Trung Quốc qua các biện pháp đối phó đối với dịch bệnh Covid-19 lần này có lẽ là sự cải thiện đáng kể trong nhận thức về bảo hiểm tại Trung Quốc, là nhân tố quan trọng để kích cầu bảo hiểm, thúc đẩy hơn nữa sự phát triển của toàn ngành bảo hiểm tại đây trong thời gian tới.

Mời đọc thông tin chi tiết trong bài dưới đây được dịch từ một bài báo đăng trên Tạp chí Asian Insurance Review số tháng 3/2020

—

Trong dịp Tết Nguyên Đán (năm ngoái – ND), virus coronavirus chủng mới (Covid19) xuất hiện ở thành phố Vũ Hán và lây lan nhanh đến tất cả các vùng của Trung Quốc. Chúng ta hãy xem ngành bảo hiểm ở Trung Quốc đã phản ứng như thế nào.

Ngày 25 tháng 1, Cơ quan Kiểm soát Ngân hàng và Bảo hiểm (CBIRC) tỉnh Hồ Bắc đã ban hành các thông báo tới các chi nhánh của cơ quan này và các tổ chức và hiệp hội mà cơ quan này quản lý trực tiếp để làm rõ các biện pháp phòng ngừa và kiểm soát sự bùng phát của dịch bệnh này

Ngày 27 tháng 1, Cơ quan Kiểm soát Ngân hàng và Bảo hiểm Trung Quốc (CBIRC) đã ban hành một văn bản hướng dẫn triển khai công việc khuyến khích tất cả các ngân hàng và các tổ chức bảo hiểm tăng cường hỗ trợ hơn nữa cho các khu vực bị ảnh hưởng, mở các kênh theo dõi nhanh cho các khách hàng bị nhiễm bệnh, loại bỏ hoặc giảm bớt các lệ phí xử lý và đơn giản hóa các quy trình.

Các khách hàng đưa ra các yêu cầu chi trả do nhiễm Covid-19 cần được ưu tiên xem xét và phạm vi trách nhiệm cần được mở rộng để bồi thường được đầy đủ.

CBIRC khuyến nghị tất cả các công ty bảo hiểm tăng cường việc đổi mới phạm vi bảo hiểm và cung cấp các sản phẩm và dịch vụ bảo hiểm chuyên biệt để kiểm soát và ngăn ngừa dịch bệnh, chia sẻ kiến thức về phòng ngừa và tư vấn về tâm lý cho cả công chúng và nhân viên của họ cũng như quyên góp cho các khu vực bị ảnh hưởng.

Ngày 29 tháng 1, Hiệp hội Quản lý Tài sản Bảo hiểm Trung Quốc đã ban hành một lá thư đề nghị các thành viên của nó hỗ trợ công tác kiểm soát và ngăn ngừa dịch, đáp ứng các nhu cầu tài chính có liên quan đến dịch bệnh và thực hiện các trách nhiệm xã hội thông qua các hoạt động quyên góp từ thiện.

Tính đến đầu tháng Hai, hơn 80 công ty bảo hiểm đã áp dụng các biện pháp để chủ động ứng phó với dịch bệnh. Hơn 60 công ty bảo hiểm nhân thọ bao gồm PICC Life và China Life đã mở các kênh theo dõi nhanh để chi trả các quyền lợi bảo hiểm về dịch bệnh, triển khai việc chi trả trước cho các trường hợp đặc biệt và hủy bỏ việc miễn trừ trách nhiệm đối với các bệnh truyền nhiễm cụ thể.

Đồng thời, các công ty bảo hiểm nhanh chóng bổ sung hoặc tổ chức các dịch vụ báo cáo đa kênh, bao gồm báo cáo thông qua nhân viên bán hàng, báo cáo tại các trụ sở công ty (báo cáo tại quầy), báo cáo thông qua kênh WeChat và báo cáo qua điện thoại. Một số công ty bảo hiểm nhanh chóng tung ra các sản phẩm bảo hiểm mới chống lại Covid-19.

Sản phẩm mới

Các sản phẩm mới này có hai đặc điểm chính. Trước hết đó là thời hạn bảo hiểm ngắn, cơ bản là một năm. Dịch bệnh thường bùng phát trong một thời gian ngắn, vì vậy thời hạn bảo hiểm một năm là phù hợp với điều này. Thứ hai là mức bảo hiểm cao và phí bảo hiểm thấp. Các kinh nghiệm rút ra từ SARS đã được áp dụng trong việc thiết kế ra các sản phẩm này.

Nhiều công ty bảo hiểm cung cấp bảo hiểm miễn phí cho các nhân viên y tế ở tuyến đầu. Một số thậm chí còn cung cấp bảo hiểm miễn phí cho hầu hết mọi người, chẳng hạn như mô hình công nghệ bảo hiểm WeSure thuộc tập đoàn Đằng Tấn (Tencent Holdings Ltd)^[1] đang cung cấp bảo hiểm Covid-19 miễn phí cho những người từ 65 tuổi trở xuống. Bảo hiểm có hiệu lực sau ngày tham gia.

Sau thời gian chờ năm ngày, nếu người được bảo hiểm đạt được một trong ba điều kiện quan trọng, họ đủ điều kiện được chi trả 10.000 Nhân dân tệ (1.435 USD). Đối với trường hợp tử vong do Covid-19 gây ra, các thành viên trong gia đình có thể nhận được 50.000 Nhân dân tệ. Không giới hạn số lượng yêu cầu chi trả và không có trường hợp bị loại trừ.

Bảo hiểm miễn phí cho tất cả

“Nếu người nộp đơn yêu cầu cho chúng tôi là một khách hàng hiện tại của WeSure, khoản chi trả sẽ cao hơn nữa”, Giám đốc điều hành WeSure, Alan Lau cho biết. “Chúng tôi cũng đang cung cấp bảo hiểm miễn phí cho các cán bộ y tế, bao gồm bác sĩ, y tá và dược sĩ được cấp phép, những người đang làm việc trên tuyến đầu trong cuộc chiến chống lại Covid-19”.

Hầu hết các công ty bảo hiểm tài sản và thương vong đã mở các kênh khẩn cấp đặc biệt để điều tra và tiếp nhận các yêu cầu chi trả và giảm các yêu cầu phải cung cấp các bằng chứng cho các yêu cầu chi trả nếu số tiền nhỏ. Khi dịch bệnh phát triển, nhiều nền tảng công nghệ bảo hiểm khác nhau tiếp tục nâng cấp các dịch vụ của họ trong khi tích cực quyên góp tiền và các vật tư y tế.

Chủ tịch Hiệp hội Bảo hiểm Trung Quốc Xing Wei cho biết, tính đến cuối tháng 1 năm 2020, ngành bảo hiểm đã quyên góp được hơn 200 triệu Nhân dân tệ với sự tham gia của 10 công ty, trong đó mỗi công ty thuộc nhóm Ping An, China Life, Taikang, Guohua Life, Union Life, Evergrande Life đã đóng góp 10 triệu Nhân dân tệ.

Tác động kinh tế

Các ước tính về quy mô tác động của Covid-19 có thể gây ra đối với nền kinh tế Trung Quốc rất khác nhau – với nhiều dự báo dựa trên các dữ liệu từ dịch SARS. Một số nhà quan sát đã chỉ ra rằng các công ty bảo hiểm Trung Quốc có vị thế tốt để đối phó với Covid-19.

Tổ chức xếp hạng Fitch Ratings cho biết trong một báo cáo được công bố ngày 30/1 rằng đợt bùng phát gần đây dự kiến sẽ gây áp lực lên lợi nhuận của các công ty bảo hiểm Trung Quốc trong ngắn hạn, nhưng áp lực này có thể kiểm soát được.

Ngày 31 tháng 1, các nhà phân tích tại công ty chứng khoán Nomura kết luận: “Chúng tôi tin rằng các yêu cầu chi trả trực tiếp đối với công ty bảo hiểm là có thể kiểm soát được”. Có ba lý do được trích dẫn để hỗ trợ cho quan điểm này. Thứ nhất, các yêu cầu chi trả chủ yếu liên quan đến lĩnh vực bảo hiểm y tế thương mại, nơi tỷ lệ thâm nhập vẫn còn thấp và tỷ trọng của hoạt động về tổng thể là không lớn. Thứ hai, các cơ quan liên quan của nước này đã công bố các khoản trợ cấp cho công tác ngăn ngừa và kiểm soát dịch. Thứ ba, việc thu xếp tái bảo hiểm có thể bù đắp cho một số chi phí được chi trả từ các công ty bảo hiểm gốc.

Giám đốc điều hành bộ phận chiến lược đầu tư của công ty chứng khoán Haitong International là ông Kevin Leung cho biết ông cũng tin rằng từ góc độ vĩ mô, những người bị ảnh hưởng chỉ chiếm một phần nhỏ dân số. Tác động đối với các công ty bảo hiểm là rất hạn chế.

Các doanh nghiệp nhận tái bảo hiểm sẽ gặp rủi ro cao hơn

Đối với lĩnh vực bảo hiểm nhân thọ chủ yếu dựa vào các kênh phi trực tuyến (off-line), thời kỳ cao điểm cho hoạt động bán bảo hiểm vào dịp Tết cổ truyền đã bị gián đoạn và sự tăng trưởng của các hợp đồng bảo hiểm mới bị ảnh hưởng. Tuy nhiên, việc chuyển sang giao dịch trực tuyến của khách hàng đã có chiều hướng tích cực tác động đến cả hoạt động bán ra và giải quyết các yêu cầu bồi thường. Với việc thúc đẩy sự nhận thức tốt hơn, việc phát triển kinh doanh trong tương lai sẽ dễ dàng hơn.

Xét về lĩnh vực bảo hiểm tài sản và thương vong (P&C), tác động rõ ràng nhất được thể hiện ở sản phẩm bảo hiểm liên quan đến du lịch. Mảng dịch vụ ngắn hạn mới về bảo hiểm ô tô và bảo hiểm tài sản doanh nghiệp cũng có thể bị ảnh hưởng. Những thiệt hại kinh tế đối với các hộ gia đình và doanh nghiệp có thể giúp nâng cao nhận thức về rủi ro. Ngoài ra, so với bối cảnh hiện tại, nhu cầu tài trợ vốn vay của doanh nghiệp đã tăng lên. Và bảo hiểm đảm bảo khoản vay có thể phát triển.

Tổ chức xếp hạng AM Best cho rằng, so với các công ty bảo hiểm nhân thọ và sức khỏe trên toàn cầu, các công ty tái bảo hiểm có thể phải đối mặt với rủi ro cao hơn do khả năng tử vong và bệnh tật nhiều hơn.

Kết quả cuối cùng: Mức độ thâm nhập cao hơn

Nhìn chung, mặc dù lĩnh vực bảo hiểm nhân thọ và y tế cần phải lượng hóa các rủi ro khác nhau về dịch bệnh, bao gồm cả các rủi ro kinh tế và hoạt động, nhưng lĩnh vực này có thể chịu được áp lực về tử vong và bệnh tật. Hiện tại, hầu hết các công ty bảo hiểm nhân thọ và y tế đều đã vượt qua được các bài kiểm tra căng thẳng trong các tình huống mô phỏng khác nhau và có khả năng đối phó tốt hơn với những rủi ro như vậy.

Đối với lĩnh vực tái bảo hiểm, từ 40% trở lên số vốn bắt buộc có thể được sử dụng để đối phó với những rủi ro này trước khi chúng được phân tán đi. Lĩnh vực bảo hiểm tài sản và thương vong có thể bị thiệt hại từ các loại hình bảo hiểm gián đoạn kinh doanh, bảo hiểm cho việc hủy bỏ các hoạt động và bảo hiểm liên quan đến du lịch, nhưng tất cả chúng vẫn nằm trong tầm kiểm soát.

Công ty kiểm toán PwC tại Trung Quốc tỏ ra lạc quan hơn khi cho biết trong những năm gần đây nhận thức về bảo hiểm ở Trung Quốc tiếp tục tăng lên. Tính đến năm 2019, mật độ bảo hiểm đã vượt quá 3.000 Nhân dân tệ / người và tỷ lệ thâm nhập bảo hiểm đạt 4,3%.

Tổ chức này dự báo rằng do hậu quả của đợt đại dịch này, việc quan tâm đến tính mạng và sức khỏe và nâng cao nhận thức về phòng chống trước những bệnh tật bất ngờ sẽ giúp kích cầu các sản phẩm bảo hiểm và điều này sẽ có lợi cho sự phát triển của ngành bảo hiểm nói chung.

——————————————————————-

^[1] Tencent Holdings Limited (tiếng Trung: “腾讯控股有限公司”, Hán-Việt: Đằng Tấn khống cổ hữu hạn công ty); là một công ty cổ phần đầu tư Trung Quốc với các công ty con cung cấp dịch vụ truyền thông, giải trí, Internet và dịch vụ giá trị gia tăng điện thoại di động, và hoạt động các dịch vụ quảng cáo trực tuyến tại Trung Quốc. Tập đoàn này sở hữu mạng xã hội WeChat với hơn 1 tỷ người sử dụng. Trụ sở chính của công ty ở Nam Sơn, Thâm Quyến, Quảng Đông. WeSure là công ty con do Tập đoàn này thành lập và hợp tác với các công ty bảo hiểm Trung Quốc để đồng thiết kế các dịch vụ bảo hiểm chất lượng cao, để người dùng WeChat có thể mua, truy vấn và yêu cầu bảo hiểm thông qua ứng dụng WeChat. (Theo Wikipedia).